Toch is dit wat tegenwoordig maar al te vaak gebeurt. Grote commerciële partijen verkopen met gemak exact hetzelfde dieet of supplement aan iedereen. Op internet vind je voedings- en trainingsschema’s voor elk doel dat je kunt bedenken en onze eigen Fajah schrijft het killerbody dieet voor iedereen die er oren naar heeft. Dat wil niet zeggen dat het voor niemand werkt om zo’n standaard protocol te volgen. Natuurlijk zijn er de succesverhalen. Maar stel jezelf even 2 vragen: hoe groot denk je dat het percentage van mensen is bij wie het daadwerkelijk op lange termijn oplossingen biedt?

One size fits all is één grote illusie

Voeding, training, leefstijl zijn individuele factoren, geen wetenschappelijke experimenten of exactheden. Als iets voor de één werkt hoeft het dus voor de ander niet zo te zijn. In werkelijkheid heeft niemand dezelfde maat. Wat werkt voor jou hangt o.a. af van je dagelijkse gang van zaken, je sociale omgeving, hoe jouw lichaam reageert en niet in de laatste plaats van wat je eigen voorkeuren zijn.

Iemand die zijn dagelijks leven als bouwvakker slijt heeft niet dezelfde behoefte als de gemiddelde ‘kantoorknaap’. Het zou ook heel gek zijn wanneer het voedingspatroon van Tom Dumoulin er precies hetzelfde uitzag als dat van Epke Zonderland of Ireen Wust, laat staan dat van je buurvrouw die Yoga lerares is. Ze beoefenen ten slotte een compleet andere sport. En terwijl de één zich zo fit als een hoentje voelt, zal de ander ongeveer het energieniveau van een slappe dweil evenaren op een koolhydraatarm voedingspatroon of zonder ontbijt achter z’n kiezen.

Maar onderzoek wijst uit…

Nou hoor of lees je vaak de magische woorden “onderzoek wijst uit dat”… maar, verrassing, onderzoek wijst uit waar je naar zoekt. En iemand die zijn visie wil onderbouwen, zoekt vaak naar onderbouwing en niet naar tegenargumenten. Hint: vertrouw nooit iemand die niet bereid is om zijn visie aan te passen of te nuanceren op basis van nieuwe informatie of überhaupt geen oren heeft naar een andere benadering.

Het gemiddelde onderzoek naar de effecten van een specifiek voedingspatroon wordt uitgevoerd in een gecontroleerde setting. In real-life is dat natuurlijk zelden het geval. Thans… een gemiddeld mensenleven is niet bepaald een gecontroleerde setting te noemen. Kijk even naar je eigen realiteit van alledag: de onverwachtste vergadering op je werk, iemand die spontaan je deur platloopt onder het motto visite, een griepje dat de kop op steekt en collega’s, klanten of kinderen die je keurig ingeplande dag toch net even anders laten verlopen.

Daarnaast is veel onderzoek observationeel van aard: mensen worden voor een bepaalde periode gevolgd waarbij specifiek op een aantal factoren wordt gelet. Je kunt wel iets zeggen over een mogelijke relatie tussen die factoren, maar er kunnen zo 3 andere factoren zijn die de relatie beïnvloeden.

Bottomline: het is geen probleem om dat wat wetenschappelijk onderbouwd is uit te proberen, maar verlies daarbij je eigen realiteit niet uit het oog en durf je eigen weg erin te zoeken.

De placebo-show: de reden waarom je gelooft dat het wel werkt

Wanneer je erin gelooft, is de kans ook groter dat het uitkomt. Wat dat betreft zijn voeding en supplementen niet veel anders dan paracetamols en aspirientjes. Als er iets is dat wetenschappelijk goed onderbouwd is, is dat de werking van placebo’s en nocebo’s. Geef iemand met hoofdpijn een random tabletje, vertel er overtuigend bij dat het een paracetamol is, en de kans is groot dat er iets van effect optreedt. Dit gegeven is niet alleen getest in de context van medicijnen, maar heeft ook ruimschoots onderbouwing op gebied van voeding.

Helaas speelt vooral de voedingsbranche daar heel slim op in. Pak dit supplement, want het boost je prestatie. Je voelt iets van een tinteling en voilà: je presteert als een gek. Ga vegan eten, want daar wordt je fitter van… Same story! Maar ligt het aan vegan eten of aan het feit dat je nu ineens meer groente eet? Precies hetzelfde effect vindt plaats wanneer iemand die voor jouw een voorbeeldrol heeft een bepaald voedingspatroon of supplement aanprijst: je gaat erin geloven dat het werkt en dus zul je (tot op bepaalde hoogte) de effecten ervaren. Maar realiseer je even dit: zo iemand wordt dus betaald om te zeggen dat het werkt.

Ook het tegenovergestelde komt voor. Geloof je er bijvoorbeeld volledig in dat je op een calorietekort niet kan presteren, dan zou je prestatie meer kunnen leiden onder dat stellige geloof dan onder het calorietekort zelf.

Besef dat het commerciële belang in deze een hele grote rol speelt, maar ook dat je eigen hoofd je nogal eens voor de gek kan houden.

Verschillende mensen, verschillende maten

Om even terug te komen op het one size fits all verhaal: net zoals de één maatje M draagt en de ander maatje XL, is er bij voeding – en eigenlijk op geen enkel gebied – een maat of methode die iedereen past.

Voeding is individueel. En de aller- allerbelangrijkste vraag blijft “welke methode past bij jou?”. Want uiteindelijk houdt niemand het vol om iets te doen dat niet passend is. Consistentie is wat je resultaten oplevert. En je kunt alleen consistent zijn, wanneer je niet continu een struggle voert om jezelf in een one size fits all jasje te wurmen.

Vind je het moeilijk om uit te vinden wat voor jou dan nu passend is? Neem dan een coach in de hand. Op gebied van (sport)voeding helpen wij je graag verder.